Afkvæmarannsóknir í sauðfjárrækt 2015

Vakin er athygli á því að niðurstöður afkvæmarannsókna í sauðfjárrækt ásamt umfjöllunum eru aðgengilegar hér á vefnum. Jafnframt er birtur listi yfir þá hrúta sem gera mest útslag í afkvæmarannsóknum og umfjöllun um verkefnið, reglur og útreikninga.

Efnið er aðgengilegt hér: Afkvæmarannsóknir

Meðfylgjandi er grein sem birtist í Bændablaðinu í dag:

Afkvæmarannsóknir í sauðfjárrækt haustið 2015
Afkvæmarannsóknir í sauðfjárrækt eiga sér býsna langa sögu hér á landi og hafa reynst ákaflega notadrjúgar í vali fyrir bættum skrokkgæðum. Flestir sæðingastöðvarhrútar eru afurð þessarar vinnu, því þeir koma oftast frá búum sem hafa stundað afkvæmarannsóknir markvist og hrútarnir sjálfir yfirleitt uppgötvaðir eftir góðan árangur í slíkum samanburði. Þátttaka bænda hefur byggst á metnaði þeirra í ræktunarstarfinu og þá hafa verið veittir styrkir út á þessa vinnu til að koma á móts við kostnað vegna ómmælinganna. Lífmælingahlutinn er mikilvægur af nokkrum ástæðum. Þar ber sérstaklega að nefna ómmælinguna sjálfa, því með henni fáum við mat á dýrmætasta skrokkhlutann sem ekki er hægt að meta með sama hætti í sláturhúsi en skiptir miklu máli í því að gera lambakjötið að samkeppnishæfari vöru. Með því að velja hrúta til sæðinga sem sannarlega eru að skila þykkum, vel löguðum og hæfilega feitum hryggvöðva erum við að ná framförum með þennan eiginleika í stofninum í heild og þannig skilar þessi vinna sér inn í sameiginlegt ræktunarstarf. Hér má sannarlega ekki slaka á þó góður árangur hafi náðst því samkeppni á kjötmarkaði varðandi hagkvæmni og gæði mun örugglega verða áfram hörð.

Haustið 2015 voru 47 afkvæmarannsóknir sem uppfylltu skilyrði um styrkhæfni, en megin skilyrðin voru að í samanburði þyrftu að vera a.m.k. 5 afkvæmahópar undan veturgömlum hrútum. Síðan þurfti að ganga frá uppgjöri og tillkynna rannsóknina til RML. Fjöldi þessara afkvæmarannsókna hefur dalað á milli ára, en breytingin er aðeins mismunandi eftir héruðum. Skýringarnar eru eflaust nokkrar. Ein af skýringunum er aukin krafa um gæði þessara rannsókna. Krafan um lágmarksfjölda veturgamallahrúta, sem er liður í því að hraða erfðaframförum með því að hvetja til aukinnar notkunar á lambhrútum, gerir erfiðara fyrir minni búin að uppfylla kröfurnar. Þá hefur minni vænleiki, t.d. í Norður-Þingeyjarsýslu, dregið úr áhuga manna að láta mæla lömb í haust og skýrir trúlega hrun í þátttöku þar.

Hér fylgir listi yfir þá hrúta sem sýndu mest útslag í afkvæmarannsóknum í haust: Listi yfir hrúta með 110 eða hærra í heildareinkunn í afkvæmarannsóknum haustið 2015.

Einnig er að finna á heimasíðu RML, umfjöllun ritaða af undirrituðum og Jóni Viðari, um allar afkvæmarannsóknir sem tilkynnt var um auk afkvæmarannsókna vegna sæðingastöðvanna (Afkvæmarannsóknir). Undir þessum tengli er einnig ítarlegri listi fyrir hæstu hrúta. Þess ber að geta að ekki er hægt að bera saman einkunnir milli afkvæmarannsókna, því hér snýst þetta fyrst og fremst um yfirburði viðkomandi hrúts innan búsins. Þá eru þættirnir orðnir þrír sem heildareinkunnin byggir á þar sem þungaeinkunn hefur bæst þar inn. Að lokum vil ég nefna að mikilvægt er að halda þessari vinnu áfram, halda áfram að þróa hana þannig að hún sé vönduð og skili sem mestu til ræktunarstarfsins en jafnframt þarf að huga að því að þátttakan sé sem best.

Eyþór Einarsson

ee/okg